Đái tháo đường (hay bệnh tiểu đường) là bệnh mạn tính liên quan đến tình trạng rối loạn chuyển hóa đường huyết. Đây cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến nhiều bệnh hiểm nghèo như suy tim, tai biến mạch máu não, mù mắt, suy thận...
Theo thống kê 2020, tỷ lệ người mắc bệnh đái tháo đường ở nước ta là 48%, trong đó người từ 30 tuổi đến 64 tuổi là 2,7%. Đặc biệt là khu vực thành thị, có tỷ lệ là 4,4%. Đây là căn bệnh hầu hết đều phát hiện ra bệnh khi đã bước sang giai đoạn nặng, mà đa số người bệnh đã không thể phát hiện và được điều trị kịp thời. Căn bệnh này gây ra những biến chứng về thần kinh cho 44% người bệnh đái đường ở nước ta và 71% số bệnh nhân có những biến chứng về thận, còn lại 8% bị biến chứng về mắt, cùng các biến chứng về tim mạch, khớp khác… Đặc biệt nguy hiểm là các biến chứng có thể dẫn đến tàn phế hoặc tử vong.
Cây Dây thìa canh có tên khoa học là gymnema sylvestre, 1 loại cây dây leo, thân gỗ, được sử dụng tại Ấn độ, Trung quốc hơn 2000 năm nay để trị bệnh nước tiểu ngọt như mật, nó còn có tên Gurmar, có nghĩa là kẻ huỷ diệt đường. Dây thìa canh được biết đến và sử dụng rộng rãi tại nhiều nước như Ấn độ với tên Diabeticin, Mỹ với tên Sugarest, Singapore với tên Glucos care,…
Dây thìa canh là một loại thảo mộc được phát hiện ở nước ta vào khoảng năm 2006. Trong một số kết quả nghiên cứu đã cho thấy dây thìa canh trị bệnh tiểu đường rất hiệu quả.
Các nghiên cứu đã được thực hiện trên động vật đã được gây tiểu đường đã cho thấy cây thìa canh còn có tác dụng ngăn đường tăng cao. Ngoài ra, qua nghiên cứu các nhà khoa học còn thấy xuất hiện các tế bào vị giác có cấu trúc giống như các tế bào hấp thu đường, gồm những phân tử được sắp xếp giống cấu trúc cảu phân tử đường glucoza, làm các tế bào này không bị khích động bởi đường và đồng thời không hấp thu đường trong ruột.
Thìa canh có tác dụng đặc biệt với người bệnh đái đường là làm ổn định và kéo dài hàm lượng đường huyết trong cơ thể, nên là bài thuốc hiệu quả để phòng ngừa và phòng chống được những biến chứng bệnh mà căn bệnh đái tháo đường gây ra.
Về dược tính thì theo các kết quả nghiên cứu cho rằng, trong Thìa canh các thành phần có tính kích thích dạ dày, lợi tiểu, bổ dưỡng và làm giảm đường trong máu. Ngoài ra nó còn có tác dụng này gây ức chế thần kinh cao hơn là tương tác hóa học.
Một thí nghiệm được nghiên cứu trên 22 bệnh nhân mắc bệnh đái tháo đường tuýp II: các nhà nghiên cứu đã cho uống cao Thìa canh, từ 18 – 20 tháng kết hợp cùng với thuốc trị tiểu đường khác thì kết quả cho thấy nhóm mà được uống thìa canh này đã giảm lượng đường đồng thời giảm hemoglobine A1C đáng kể và kéo theo tăng lượng Insuline tiết ra từ tụy tạng. Chính lượng thuốc trị căn bệnh đái đường cũng giảm đi và trong đó có 5 người sau đó có thể bỏ thuốc hoàn toàn.
Đầu tiên phải kể đến tác dụng của dây thìa canh là mất cảm giác vị ngọt và vị đắng của dây thìa canh. Đây là một phản ứng xảy ra khiến bạn không cảm nhận được 2 mùi vị đắng, ngọt. Đối với tiểu đường, giảm sử dụng thực phẩm có vị ngọt sẽ mang lại hiệu quả tích cực hơn cho sức khỏe của bệnh nhân.
Cụ thể ở phân tích trong thí nghiệm cho thấy dây thìa canh sẽ tương tác với cơ thể và ngăn chặn quá trình cơ thể nhận đường từ ruột tiết ra. Đồng thời việc thúc đẩy tuyến tụy tiết ra insulin hạn chế gia tăng cholesterol. Với 2 công dụng này đã cho thấy tính khả quan khi áp dụng dây thìa canh vào chữa trị cho bệnh nhân tiểu đường.
Kết quả nghiên cứu đề tài được công bố trên tạp chí Dược học - Bộ y tế số 391 tháng 11/2008 cho thấy dây thìa canh tại Việt Nam cũng cho tác dụng hạ đường huyết như dây thìa canh ở nhiều nước khác. Tác dụng hạ đường huyết của dây thìa canh có những điểm tương đống như insulin nhanh: đỉnh tác dụng hạ đường huyết ở 2h và duy trì đến 4h; mức độ hạ đường huyết tương đương ở thời điểm 2h và 4h. Ngoài ra trên một số nghiên cứu khác cho thấy tác dụng giảm cholesterol máu giảm béo phì cũng rất hiệu quả.
Như vậy dây thìa canh có thể ứng dụng điều trị cho cả bênh nhân tiểu đường týp 1 hoặc týp 2 phối hợp với các thuốc điều trị khác để kiểm soát và làm giảm đường huyết, ổn định kéo dài hàm lượng đường huyết, phòng ngừa biến chứng, giảm cholesterol và lipid trong máu, nâng cao đời sống tình dục của bệnh nhân tiểu đường Nam giới. Hiệu quả sẽ rất khả quan đạt được sau đợt dùng 2-3 tháng, kết hợp với chế độ ăn uống và tập thể dục đều đặn.
Có thể nói việc tìm ra cây Dây thìa canh tại Viêt Nam - một dược liệu quý hiếm, phòng ngừa và hỗ trợ điều trị tiểu đường và mỡ máu, mở ra triển vọng lớn ứng dụng các cây thuốc quý Việt Nam cho sức khoẻ con người - một hướng giải pháp an toàn lâu dài cho bệnh nhân tiểu đường luôn sống vui khỏe.
Như đã đề cập ở những phần trên, trong thành phần dây thìa canh có chứa Acid gymnemic, đóng vai trò kích thích sản sinh tế bào beta ở tuyến tụy, từ đó giúp tăng insulin, tạo điều kiện cho cơ thể thiết lập khả năng cân bằng đường huyết. Ngoài ra, chất này còn có thể ức chế việc hấp thụ đường ở ruột, từ đó không cho hấp thu vào máu.
Hoạt chất này giúp kích thích enzyme tiêu thụ, giúp đạt hiệu quả giảm đường huyết trong máu. Vì vậy, uống trà dây thìa canh giúp hỗ trợ tối đa việc chữa bệnh tiểu đường. Bên cạnh hoạt chất Acid gymnemic, Peptide Gumarin có trong dây thìa canh, giúp cho người sử dụng hạn chế hấp thu đường Glucose vào cơ thể.
Sự kết hợp đông - tây y trong điều trị tiểu đường đang là xu hướng được nhiều chuyên gia khuyên dùng. Theo các chuyên gia, khi dùng thuốc tây kết hợp đông y, sẽ giúp đường huyết hạ về ngưỡng an toàn nhanh hơn, từ đó giúp giảm nguy cơ biến chứng. Một số trường hợp người bệnh dùng kết hợp đông - tây y đã giúp giảm liều của thuốc tây, từ đó giảm các tác dụng phụ không mong muốn và giảm được ảnh hưởng xấu lên chức năng gan, thận của thuốc tây và dây thìa canh chính là thảo mộc cứu cánh cho những người mắc bệnh tiểu đường để sống vui, sống khỏe.