CÂY XẠ ĐEN – DƯỢC LIỆU QUÝ HỖ TRỢ GIẢI ĐỘC GAN & TĂNG SỨC ĐỀ KHÁNG

Cây xạ đen (Celastrus hindsii) – thảo dược quý của Việt Nam, nổi tiếng với công dụng hỗ trợ giải độc gan, tăng sức đề kháng và chống oxy hóa. Tìm hiểu đặc điểm, cách dùng và lưu ý khi sử dụng.

1. CÂY XẠ ĐEN LÀ GÌ?

Cây xạ đen có tên khoa học là Celastrus hindsii Benth et Hook, thuộc họ Dây gối (Celastraceae).Dân gian còn gọi là bách giải, bạch vạn hoa, cây ung thư, hay thanh giang đằng.

Đây là loài cây dây leo thân gỗ, mọc nhiều ở các vùng núi phía Bắc như Hòa Bình, Ninh Bình, Sơn La… Cây trưởng thành dài từ 3 – 10m, lá hình bầu dục, mép răng cưa nhỏ, hoa trắng, quả hình trứng nhỏ chuyển vàng khi chín. Nhờ chứa nhiều hoạt chất quý, xạ đen được xem là “vị thuốc vàng” giúp cơ thể thanh lọc, giải độc và bảo vệ tế bào gan.

2. THÀNH PHẦN HÓA HỌC TRONG CÂY XẠ ĐEN

Các nghiên cứu trong và ngoài nước đã chỉ ra, xạ đen chứa nhiều hợp chất sinh học quan trọng như:

• Flavonoid, Saponin, Triterpenoid: giúp chống oxy hóa, ức chế gốc tự do.

• Polyphenol và Quinon: có tác dụng hỗ trợ ngăn ngừa sự phát triển của tế bào bất thường.

• Tanin tự nhiên: giúp làm se niêm mạc, hỗ trợ tiêu hóa và bảo vệ niêm mạc gan.

Chính nhờ sự kết hợp này, cây xạ đen trở thành vị thuốc quý trong y học cổ truyền Việt Nam.

3. CÔNG DỤNG CỦA CÂY XẠ ĐEN

Công dụng	Giải thích ngắn
Hỗ trợ giải độc gan, viêm gan, men gan cao	Giúp tăng cường chức năng gan, bảo vệ tế bào gan khỏi tổn thương do rượu, thuốc hoặc hóa chất.
Hỗ trợ ngăn ngừa khối u, tế bào bất thường	Các flavonoid và quinon có khả năng ức chế sự phát triển của tế bào bất thường trong cơ thể.
Chống oxy hóa, tăng sức đề kháng	Giúp cơ thể chống lại quá trình lão hóa, giảm mệt mỏi và tăng khả năng miễn dịch.
Hỗ trợ huyết áp, mỡ máu, tim mạch	Giúp điều hòa huyết áp, giảm cholesterol xấu, tăng lưu thông máu.
An thần, dễ ngủ	Tính hàn và hoạt chất tự nhiên trong xạ đen giúp thư giãn thần kinh, giảm stress, hỗ trợ giấc ngủ sâu.

4. CÁCH DÙNG CÂY XẠ ĐEN ĐÚNG CÁCH

Cách 1 – Nấu nước uống hằng ngày:

• Dùng 50g thân và lá xạ đen khô.

• Sắc cùng 1,5–2 lít nước, đun nhỏ lửa 20 phút.

• Uống thay nước lọc trong ngày (nước có vị hơi chát, dễ uống).

Cách 2 – Hãm trà xạ đen:

• Cho 5–10g xạ đen khô vào ấm.

• Hãm với nước sôi 100°C trong 10 phút.

• Có thể kết hợp thêm cà gai leo, diệp hạ châu, cỏ ngọt để tăng vị dễ uống và hiệu quả hỗ trợ gan.

Nên duy trì dùng đều đặn 2–3 tuần, kết hợp chế độ ăn lành mạnh và nghỉ ngơi hợp lý để đạt kết quả tốt.

5. LƯU Ý KHI SỬ DỤNG

• Không dùng cho phụ nữ mang thai, cho con bú, trẻ nhỏ.

• Người huyết áp thấp, huyết áp dao động nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi dùng.

• Không nên uống quá 70g khô/ngày để tránh hạ huyết áp, tiêu chảy hoặc mệt mỏi.

• Không uống cùng rượu bia hoặc thuốc Tây có tác dụng mạnh lên gan.

• Chọn xạ đen chuẩn loại (lá có màu nâu sẫm khi phơi, vị đắng nhẹ, không tanh) để đảm bảo dược tính.